page.subsite.back.button.

Douwe Dirk van der Zweep, Algemene Onderwijsbond

Half april blikten we met Douwe Dirk terug op de eerste hectische weken na de corona-uitbraak. De telefoons van de Helpdesk van de Aob stonden roodgloeiend. Meer in het algemeen lag er een uitdaging bij het in gesprek blijven met elkaar, dé rol van de vakbond. Dat gaat face-to-face nu eenmaal makkelijker dan digitaal. Waar is de vakbond op dit moment druk mee en wat zijn de grootste uitdagingen voor de komende tijd?

Vorige keer waren de cao-overleggen in volle gang. Hoe staat het daar nu mee?

Het cao-overleg is inmiddels afgerond. Er ligt een heel passende cao voor 2020. Ik ben er zeer content over dat dat toch gelukt is, ondanks corona en alle digitale overleggen die daarbij kwamen kijken. Online vergaderen is wel een stuk intensiever en als ik voor mezelf spreek, ook veel minder leuk. Even je buurman aanschieten zit er niet in. Van onze onderwijscollega’s hoor ik dezelfde geluiden.

Wat krijg je nog meer terug van medewerkers in het onderwijs?

In het begin stond alles in het teken van onder stoom omschakelen, hoog in de adrenaline. Onlangs hebben we uitgevraagd hoe het nu gaat, vergeleken met die eerste periode. Wat je dan hoort is dat de werkdruk enorm is toegenomen. Vóór corona was werkdruk al een aandachtspunt. Nu des te meer. Alles moet doorgaan zoals het voorheen ook ging, maar hetzelfde blijven leveren is niet reëel. En ook al komt er misschien enige routine in; afstandsonderwijs kost nu eenmaal meer tijd en energie.

Waar men zich aan stoort is dat nu al regelmatig gesproken wordt over online als model voor de toekomst. Kunnen we online onderwijs vaker gaan inzetten? Allereerst, online onderwijs is niet nieuw: hoorcolleges konden bijvoorbeeld al online worden teruggekeken. Verder zegt driekwart van de ondervraagden dat de onderwijskwaliteit gedaald is. Je hebt studenten online veel minder in het vizier. Een opleiding is meer dan een optelsom van lessen en toetsen. Het is ook het gesprek voeren met elkaar, en als docent je vak voorleven. Fysiek contact hoort daar gewoon bij. Deze periode is dus voor velen, waaronder ikzelf, nadrukkelijk níet de blauwdruk voor de toekomst.

Vóór corona was werkdruk al een aandachtspunt. Nu des te meer.

De maatregelen zijn nu versoepeld. Wat voor impact heeft dat?

Zelf merk ik daar nog weinig van; ons kantoor is nog steeds zoveel mogelijk dicht. Ik werk volledig vanuit huis en kom alleen even op kantoor om documenten te ondertekenen die niet digitaal ondertekend kunnen worden. Binnen de onderwijsinstellingen krijg je nu de combinatie van online en fysiek lesgeven. Daar komen weer nieuwe uitdagingen bij kijken. Alleen al door de OV tijdslots, waardoor je fyieke onderwijsactiviteiten moet inplannen tussen 11:00 en 15:00 uur. Dat betekent een heel andere werkdag. Bovendien moet je meer groepen draaien, want de groepen die je fysiek mag lesgeven zijn een stuk kleiner. En je kunt niet tegelijk fysiek en online lesgeven. De werkdruk zal er kortom niet minder van worden.

Wat is de visie van de Aob op die toegenomen werkdruk?

Die toegenomen werkdruk bij de onderwijsinstellingen is echt zorgwekkend. Dat moet onderkend worden en er moet extra hulp worden ingeschakeld. In de basis moet de facilitering online perfect op orde zijn. Daarnaast is het heel belangrijk om samen goede afspraken te maken: wat doen we als onderwijsinstelling wel en wat doen we niet? Dit is niet het nieuwe normaal. Je zult hoe dan ook keuzes moeten maken. Kijk alleen al naar de nieuwe lichting studenten die er weer aankomt. Hoe vangen we die goed op? Zo zijn er nog veel meer onderwerpen te bedenken die om duidelijke keuzes vragen.

Wat is voor jullie als vakbond de grootste uitdaging voor de komende tijd?

Onze uitdaging is nu: hoe voorkomen we dat de publieke sector deze crisis weer betaalt? Anderhalf jaar geleden stonden we nog met 40.000 collega`s uit alle onderwijssectoren op het Malieveld. Investeer in onderwijs was de boodschap. Na de zomer gaan we ook in rap tempo richting de verkiezingen van maart 2021. Hoe zorgen we ervoor dat zowel in de programma’s als in de coalitievorming goed voor het onderwijs gezorgd wordt? Als ik een parallel trek met de zorg: van applaus kun je geen huis kopen. Wij houden niet op om te laten zien wat het belang is van goed onderwijs. Elke euro die je investeert, rendeert. Dat blijkt opnieuw uit een onderzoek dat we door SEO lieten uitvoeren. Met de resultaten van dit onderzoek en ons eerdere voorstel ‘Investeer in onderwijs’ willen we alle politieke partijen zover krijgen dat de sector hoog op de prioriteitenlijst komt.

Ik hoop dat mensen zich over een jaar ook nog herinneren wat de beroepen zijn die er echt toe doen.

Wat hoop je voor de toekomst?

Ik hoop dat mensen zich over een jaar ook nog herinneren wat de beroepen zijn die er echt toe doen. Dat dat niet verwatert. In alle vitale beroepen zie je tekortenproblemen en nogmaals, dat los je niet op met alleen applaus. De vitale beroepen zijn de noodzakelijke investeringen waard. In het onderwijs is het lerarentekort niet weg. Sterker nog, het komt door deze crisis alleen maar scherper aan het licht. Laten we alsjeblieft niet vergeten wat écht belangrijk is. Onderwijs is mensenwerk, investeer daarin.